KRONIKA
PRÓBNEJ DRUŻYNY GRUNWALDZKIEJ
Związek Harcerstwa Polskiego
Chorągiew Lubelska
Hufiec Łuków
Powiatowy Związek Drużyn im. Romana Rogińskiego w Białej
Podlaskiej
3 Drużyna Harcerska
im. Ludwika Bittnera w Janowie Podlaskim
(wybór)
Oto nasz cel » »
»
Od listopada 2012 roku pragniemy zdobyć miano drużyny grunwaldzkiej.
Zauroczeni długoletnią tradycją Zlotu Grunwaldzkiego oraz rekonstrukcją bitwy
pod Grunwaldem z okazji jej 600 letniej rocznicy i po namowach zaprzyjaźnionej
gromady zuchowej „Szlachetne Kamyki” z Białej Podlaskiej, które to zdobyły
Tytuł i Odznakę Grunwaldzką w ubiegłym roku, postanowiliśmy szczegółowiej
zapoznać się z epoką rycerstwa oraz bitwą pod Grunwaldem, by zdobyć miano
Drużyny Grunwaldzkiej i dołączyć do Wspólnoty Drużyn Grunwaldzkich.
Po zgłoszeniu drużyny na próbę, rozpoczęliśmy naszą
drogę w kierunku pól grunwaldzkich.
Dosłownie to tylko odległość ok.
Droga „próby” jest deczko cięższa, ale o wiele bardziej
interesująca!!!
Zadania próbne wykonywaliśmy w dwóch zastępach: „Sarny” – 6 harcerek z Konstantynowa i „Dziki” – 12 harcerzy i harcerek z Janowa Podlaskiego pod okiem drużynowej pwd. Agnieszki Żuk. Pracowaliśmy nad rozpoznaniem tematu przez „ Zwiad Grunwaldzki”, wdrażaliśmy się w epokę rycerską poprzez „Turniej Grunwaldzki” i „Jak na Zawiszy” oraz wykonaliśmy „Zadanie na rzecz Zlotu Grunwaldzkiego”.
Grunwaldzki Zwiad
W celu bezpiecznego i rozważnego wkroczenia w świat
średniowiecza, aby zorientować się: Kto? Gdzie? i Kiedy? wyruszyliśmy na
poszukiwanie minionych dziejów rycerskich. Zebraliśmy dostępną w naszych domach
i bibliotekach lekturę traktującą o tej
epoce. Następnie na zbiórkach wspólnie czytaliśmy o życiu i zwyczajach różnych
warstw społecznych, o władcach, o architekturze i o miejscach związanych z
rycerstwem Europy oraz Zakonem Krzyżackim. 
Odwiedzamy Bibliotekę Publiczną im. Kajetana Sawczuka w
Konstantynowie w poszukiwaniu echa bitwy pod Grunwaldem… Pani bibliotekarka
Maria Sawczuk ciekawie opowiadała nam o średniowieczu.
Z kart przyjaznych i wszystkowiedzących książek dowiedzieliśmy się między innymi o:
- systemie feudalnym jaki panował w XI – XVI wiekach, czyli: król, arystokraci, rycerze i
chłopi;- charakterystyce poszczególnych grup;
- życiu w wiosce;
- życiu w mieście;
- życiu na zamku;
- wojnach i turniejach rycerskich;
- władcach Polski przed i po bitwie pod Grunwaldem i ważnych miejscach;
- legendach rycerskich.
Harcerze z zastępu „Dziki”: Szymon R., Szymon H., Marceli i Czarek studiując mapy okolicy, odnaleźli na mapie Białej Podlaskiej całe Osiedle Jagiellońskie!
Tyle ulic z imionami władców z interesującego nas okresu
historii! Aż miło! Chłopcy są z siebie dumni, ale z pewnych względów, na akcję
pojechały rącze Sarny ;)
Pogoda nie była słoneczna – padał drobny deszczyk, ale
pomimo wody i chłodu harcerki z zastępu „Sarny” : Aleksandra, Wiktoria, Magda,
Edyta, Alicja i Martyna dzielnie sobie radziły, chociaż na zdjęciach wygląda to
czasami komicznie ;-) - a każdy wie, że pozowanie to nie lada zadanie!
Zawisza
Czarny z Grabowa (ok. 1370 – 1428)
To rycerz nad rycerzami,
herbu Sulima, jeden z najdzielniejszych w średniowiecznej Europie. Był
doskonałym dyplomatą. Wspaniale walczył, uczestniczył i był niepokonany w wielu
turniejach rycerskich. Jest symbolem cnót rycerskich, takich jak: honor,
prawdomówność, sprawiedliwość, szlachetność, gotowość do pomocy, dzielność oraz
dotrzymywanie danego słowa. „Polegaj jak na Zawiszy” - weszło do Prawa
Harcerskiego jako symbol solidności i niezawodności, do której dążą
harcerze. Z Barbarą Lubstowską miał synów: Marcina, Jana, Zawiszę i Stanisława.
Często był posłem na dworze władcy węgierskiego Zygmunta Luksemburczyka.
Podczas bitwy grunwaldzkiej stał w pierwszych szeregach chorągwi krakowskiej.
Po powrocie z Białej Podlaskiej nie ustawaliśmy w odkrywaniu
kart starej średniowiecznej historii. Byliśmy ciekawi, co też to u nas, w
naszych miejscowościach działo się w czasie wojny z Krzyżakami. I tu znowu
najbardziej się wykazały harcerki Magda i Wiktoria, które to z zapałem
posłużyły się dostępnymi sobie źródłami i przedstawiły nam ciekawe fakty o
naszych miejscach zamieszkania. Zauważyliśmy, iż herby miast mają kształt
tarczy rycerskich.
Turniej Grunwaldzki
Zastępy „Sarny” i „Dziki” po wykonaniu zadań na Zwiad Grunwaldzki są bogatsi o wiedzę na
temat epoki średniowiecza, ówczesnych warstw społecznych, szczególnie
rycerstwa. W jakim stopniu opanowali tę wiedzę? To okazało się po Konkursie Wiedzy Historycznej i Harcerskiej.
Grupy (sześć) były głównie trzyosobowe. Losowano numery pytań z 30
przygotowanych przez drużynową. 10 z nich było na temat średniowiecza, 10 na
temat naszego regionu i 10 z harcerstwa, w tym praktyczne wylosowane dla
wszystkich drużyn do wykonania.
Szyfrowanie oraz ćwiczenie precyzji w szyciu wzmacnia nasz
hart ducha oraz cierpliwość. Najlepszą grupą okazali się: Martyna, Edyta i Ola
oraz Kasia, Michał i Wojtek – Gratulujemy! J
Będąc w posiadaniu tak szerokiej już wiedzy na tematy
przeplatające się: rycerstwa i harcerstwa, postanowiliśmy podzielić się naszą
wiedzą, choć w małym zakresie, ze społeczeństwem. Idealnym czasem na to był 22
lutego – Dzień Myśli Braterskiej.
Obchodziliśmy to skautowskie święto w Białej Podlaskiej wraz z innymi drużynami
bialskiego powiatu. Przede wszystkim swoją „masową” obecnością w centrum
miasta, dawaliśmy świadectwo istnienia ZHP. Poza tym wręczaliśmy przechodniom
pocztówki z informacją o generale Baden Powellu, jego żonie, Andrzeju
Małkowskim i o tym co w harcerstwie jest najważniejsze. Tak jak rycerze
wychwalają wszędzie gdzie przebywają swoją wybrankę, tak i my rozgłaszaliśmy
społeczeństwu, że harcerstwo ciągle istnieje na bialskiej ziemi nieprzerwanie
już od 98 lat. Była to bardzo pouczająca i budująca „akcja” ponieważ
uświadomiła nam iż ludzie ciągle ciepło reagują na umundurowanych młodych
zuchów i harcerzy, pomimo spadku zainteresowania nami przez media.
Ale zanim doszło do bitew poczyniliśmy pewne przygotowania.
- prześledziliśmy na mapach i informacjach dostępnych na
Internecie położenie wojsk w terenie – oba zastępy;
- nauczyliśmy się składać metodą orgiami koronę królewską –
zastęp „Sarny”;
- nauczyliśmy się robić damski papierowo-bibułowy toczek
jako element stroju średniowiecznego -„Sarny;
- narysowaliśmy szkice pola bitwy oraz zamki obronne jako
tło naszych bitew. Przy tej okazji dh. Ewa, dh.Ala i dh. Wojtek wykonywali
zadanie na próbę sprawności plastyka. Zamki przygotowywały dwa zastępy.
„Dziki” spełniły się na polu bitwy, natomiast „Sarny” miały
okazję wykazać się swoim sprytem i zwinnością w grze terenowej pt. „ Poszukiwanie miecza Zawiszy Czarnego”. Gra ta
została przeprowadzona na bazie planu gry Wspólnoty, ale nieco w zmodyfikowanej
formie. Terenem naszych poszukiwań był nasz piękny przypałacowy park, dawna
własność hrabiego Stanisława Platera-Zyberk. To on przyczynił się do rozwoju
naszej miejscowości w XX wieku, on był głównym fundatorem kościoła parafialnego
z 1905 roku oraz ostatnim właścicielem pałacu, w którym w czasie wojny
stacjonowali Niemcy.
Gra przebiegała w następujący sposób:
- główny cel – odnalezienie miecza Zawiszy;
- jeden patrol, w którym każdy ma szansę wykazać się
bystrością w odnajdywaniu lub wykonywaniu zadań;
- poszukiwanie listów z zadaniami tropem znaków patrolowych;
1. zapoznać się i nauczyć na pamięć treść Prawa Sulimczyków;
pasować na rycerza giermka (przyjąć na harcerza dh. Biszkopta Martynę.)
2. Mini turniej wiedzy – odpowiedzieć na 3 pytania związane z rycerstwem;
3. odnaleźć sakiewkę pełną miedziaków (groszaków), przeliczyć je;
4. odnaleźć złote jabłko, mające moc „złotoustwa” (nie mylić
ze Złotoustym Piotrem), po czym zaśpiewać piosenkę harcerską i patriotyczną;
5. odnaleźć Miecz Zawiszy Czarnego, stoczyć pojedynek z
dzielnym innym rycerzem w Mini Turnieju Rycerskim.
Zawisza Czarny był wielkim rycerzem. Reprezentował stan
rycerstwa, który kierował się w życiu określonymi zasadami.
Osiem cnót rycerskich
to zbiór kanonicznych cnót stanowiących podstawę honorowego kodeksu rycerza. Do
cnót tych zaliczano:
1. życie w
prawdzie
2. wiarę
3. żałowanie
grzechów
4. dawanie
dowodów pokory
5. miłowanie
sprawiedliwości
6. bycie
miłosiernym
7. bycie
szczerym i wielkodusznym
8. znoszenie
prześladowań
Harcerze (i inne organizacje skautowe) od dziesiątek lat
wpatrzeni są w pozytywne cechy rycerskie, a szczególnie w cnoty reprezentowane
przez Zawiszę Czarnego. Upodobali sobie także postać Świętego Jerzego, który jest wzorem dzielności i męstwa – obierając
go sobie na patrona i wspominając szczególnie 23 kwietnia.
Harcerze z naszej drużyny dowiedzieli się iż smok pokonany
przez Św. Jerzego symbolizuje zło, nasze wady, którym musimy codziennie stawiać
czoło i pokonywać je. Musimy być odważni w życiu, nie lękać się nieznanego i
groźnego – ciągle przez to się doskonalić.
Praca nad sobą, zwalczanie swoich wad, wzmacnianie mocnych
stron, budowanie autorytetów i systemu wartości jest trudne i wymagające,
niepopularne, dla niektórych naiwne i stratą czasu, ale osiągnięte budzi podziw
i szacunek innych, własną satysfakcję i poczucie siły ducha.
Czy odnaleźliśmy rycerzy na naszym terenie, którzy żyli we
współczesnych nam czasach? Którzy walczyli o wolność swojej Ojczyzny i oddali
dla niej swoje życie? TAK, TAK, TAK !!!
W każdym polskim domu jest ktoś, kogo zabrała wojna. W
większości przypadków byli to ludzie oddający swe życie za swoich braci, za
kraj.
Należeli m.in. do nich wszyscy żołnierze, regularni i ci
wyklęci, do których należy patron naszej drużyny: generał Ludwik Bittner. Jego wizerunek pojawił się niedawno w
centrum Białej Podlaskiej namalowany na murze. Generał był dowódcą 34 pułku piechoty AK.
W Konstantynowie pamiętamy o ppor. Mikołaju Patejuku – kierowniku szkoły oraz komendancie ZWZ
obwód Biała Podlaska, który nie złamał danego słowa (Jak na Zawiszy) i za to
był w 1941 r . więziony, torturowany, ale nikogo z Polaków Niemcom nie wydał.
Inną postacią godną uwagi był hm. Bronisław Czyżyk – nauczyciel i harcerz przedwojenny,
odznaczający się ogromnym hartem ducha, cierpliwością i dbaniem o sprawność
fizyczną. Znany jest z tego, iż wszędzie i bardzo dużo chodził na piechotę, od
małego chłopca (codziennie do szkoły z Serpelic najpierw do Konstantynowa, a
potem do Leśnej Podlaskiej- 20-30
km ) po starszą osobę ( z Serpelic do Białej Podlaskiej
na zebrania i konferencje szkolne oraz zbiórki harcerskie i instruktorskie – ok
40 km w
jedna stronę.
Harcerki z zastępu Sarny bardzo lubią śpiewać, więc niczym
średniowieczni bardowie - z chęcią i zaangażowaniem ćwiczyły Pieśń o Zawiszy
Czarnym
Jedną z cech rycerzy było mistrzostwo w swoim fachu, ciągłe
doskonalenie się. „Sarny” śpiewają często – co niedziela na porannej mszy w
scholii prowadzonej przez naszego pana organistę Stanisława Filę.
„Sarny” uwielbiają śpiewać harcerskie piosenki na każdej
zbiórce. Ich ulubioną jest „Bieszczadzki trakt”, którą zaczynamy każde nasze
spotkanie.
Pod koniec kwietnia wzięły udział w konkursie piosenki
harcerskiej i turystycznej w Żeszczynce. J
Zadanie na rzecz
Zlotu Grunwaldzkiego
Jako zadanie na rzecz Zlotu wybraliśmy przygotowanie proporców. Z ciekawością oglądaliśmy zdjęcia i filmy z
wystrojem z epoki średniowiecza w poszukiwaniu takiego właśnie kroju, na jaki
się
zdecydowaliśmy przygotować na Zlot. Przy czytaniu „Legend Rycerskich”
natknęliśmy się na ilustracje z błękitnym proporcem Świętego Jerzego – patrona
harcerzy, który kształtem pasuje do naszego wzoru.
Te piękne okazałe profesjonalne proporce wyszły spod igły
zaprzyjaźnionej krawcowej - pani Bożenki. Na przyszły rok postaramy się zrobić
coś samodzielnie. W tym roku obserwujemy i uczymy się.
Praktyka czyni
mistrza. Do tego dążymy. Przez zadania jakie nam wyznacza harcerstwo i
Wspólnota.
Do zobaczenia na Zlocie Drużyn Grunwaldzkich !
